Gerçek zamanlı kararların önem taşıdığı bu dijital dönüşüm çağında, Google Big Query müşterilerinin en son ve en doğru verilere kolayca erişmesi gerekiyor. Qlik çözümleri; veri ve analitik için uçtan uca bir yaklaşım sunarken tüm veri kaynaklarına erişim ve bunları entegre etmekten, içgörüleri ortaya çıkarmaya ve paylaşmaya kadar çok çeşitli yetenekler sunuyor. Hibrit bulut teknolojisinin, hem veri dağıtımını hızlandırması hem de veri keşfine olanak sağlamasıyla fark yarattığını söyleyebiliriz.
Veri görselleştirme, analitik bir süreçte çok önemli olsa da sürecin yalnızca bir adımıdır. Modern iş zekası sağlayıcıları arasında yalnızca Qlik, tüm veri ve analiz yolculuğunu kapsar ve veri analitiği süreçlerinde yalnızca bir adıma değil tüm sürece odaklanan firmalar için öncelikli tercihtir.
Firmaların İş Zekası/Veri Analitiği Yatırımını Doğru Yapmaları Neden Kritiktir?
1-Gerçek Zamanlı Öngörüler
Günümüzde firmaların artan rekabete ayak uydurabilmeleri için daha çevik olmaları gerekiyor. Firmaların, veri doğruluğundan veya kaliteden ödün vermeden gerçek zamanlı içgörülere ihtiyaçları var.
2-Entegrasyon
Firmalar, farklı veri kaynaklarından gelen verileri işleyerek içeri alırken bunları mümkün olan en kısa sürede analiz etmenin ve çoğunu gelire çevirmenin yollarını bulmaları gerekir.
3-Tüketici Talepleri
İş zekası ve veri bilimi yetenekleri genişledikçe self servis ihtiyaçlar ve anlık rapor talepleri çok fazla arttı.
4-Esneklik
Esneklik her şeyden önemlidir. Ölçeklendirmenin her zaman verimli olması kadar, veriler ve analitik altyapı için kullanılan teknolojilerin güncel olması da mühimdir.
5-Sonuca Ulaşmak
Yukarıdaki maddelerin tümü, olağan iş zorunluluklarına rağmen üretkenliği artırmak, maliyetleri düşürmek ve rekabette önde olmak zorunda olduğumuzu gösteriyor.
Google Cloud ve Qlik Sense Neden Birlikte Kullanılmalı?
Qlik Sense’i GCP ile birlikte kullanmak, tüm kullanıcılarınıza, sorgu tabanlı araçların erişemediği gizli içgörüleri ortaya çıkarmak için arama ve keşfetme yeteneği sağlar. Qlik Sense, benzersiz ilişkilendirme motoru ve gelişmiş yapay zekasıyla tüm analitik kullanım özelliklerini destekler. Bu özelliklerin tümü, günümüzün rekabet koşullarında verileri kullanarak gerçek anlamda liderlik yapmanızı sağlar. Hibrit bulut mimarisiyle Qlik Sense, güvenlik veya performanstan ödün vermeden hem kullanıcıları hem de verileri büyük ölçüde ölçeklendirmenize olanak tanır. Qlik Sense’i GCP ile birlikte kullandığınızda, tüm GCP verilerinizin değerini artırırsınız.
Firmaların yaptığı datawarehouse ve raporlama projelerine baktığımızda karşılaştığımız büyük bir yanlışa değinmek istiyorum;
İş zekası ve raporlamanın, şirketlerin veri yolculuğunda son aşamada yer aldığını ve veri tam anlamıyla hazır olduğunda başlanacak bir süreç olarak değerlendirildiğini görüyoruz. Tecrübelerimize dayanarak bunun tamamen yanlış olduğunu söyleyebiliriz.
Datawarehouse tamamlanıp iş zekası devreye girdiğinde üretilen çıktı, iş birimlerinin asıl istediği ihtiyacı karşılamayabilir.
Tam bu noktada Qlik Sense’in rakiplerine göre kendine özgü büyük teknoloji avantajları bulunuyor. Qlik Sense’in çevik ETL ve script kabiliyetleri GCP projesine de hız katacaktır. Bu nedenle Qlik Sense projesi ile GCP projesinin paralel başlatılmasını öneriyoruz. İki projeyi paralel ilerletmek; verideki tutarsızlıkları tespit etmek, eksik veriyi bulmak, doğru tabloya doğru veriyi ekleyerek veriye daha performanslı erişmek için çok büyük fayda sağlayacaktır. Sonuç olarak asıl hedef olan iş birimlerinin ihtiyacına yönelik proje yapmayı da beraberinde getirecektir.
Bu nedenlerle GCP projesinin tamamlanmasını beklemeden prototip olarak Qlik Sense ile Dashboard’lar yapılabilir. Projenin gidişatı iş birimlerine yapılacak sprintler’de Qlik üzerinde gösterilebilir. Bu sayede iş birimlerinin yorumları alınarak GCP projesine geri besleme yapılabilir.
Tüm bunları düşündüğümüzde, proje sürelerini %30 azaltarak projelerinizi hızlandırabilir, çeviklik elde edebilir ve riski azaltabilirsiniz.
Qlik ve GCP birlikte şunları yapmanızı sağlar:
- Qlik’in patentli ve yüksek performanslı ilişkilendirme motoru, GCP verilerindeki gizli içgörüleri hızlı bir şekilde keşfetmenizi sağlar.
- GCP verilerinizle merkezi bir noktadan self servis rapor yapma imkanı sağlar.
- Tüm kullanıcıları -hangi beceri düzeyinde olurlarsa olsunlar- içgörülerini keşfetmeleri için yönlendirir.
- Veriler, isteğe bağlı olarak In-Memory’e alınmadan GCP içerisinde GCP canlı verileriniz, analizlere hazır hale getirelerek, etkileşimli bir analitik ortam sağlar.
- GCP projelerinde verilerin doğruluğunu Qlik ile çok hızlı tespit edebilir, veri doğruluğunda güven sağlayarak verilerinizin daha fazla kullanılmasını sağlayabilirsiniz.
- Şirket içi/dışı ekipler için sorunsuz bilgi paylaşımına imkan sağlar.
- Qlik üzerinde geliştirilen herhangi bir uygulama ekstra tasarıma ve maliyete gerek olmadan mobil cihaz veya tabletlerde görüntülenebilir.
- Qlik GeoAnalytics teknolojisine dayalı çok katmanlı haritalama ile GCP verileri üzerinde gelişmiş coğrafi analizler sunar.
- Qlik’in Insight Danışmanı sayesinde artırılmış zeka kullanarak GCP veri seti ve arama kriterlerine dayalı olarak grafik önerileri ve analizleri otomatik olarak oluşturur.
- Verilerinizle chatleşme imkanı sağlar.
Bu özellikler, GCP’deki gerçek zamanlı verilere daha kolay erişmenize ve karar vermek için eyleme geçmenize olanak sağlar.
Google Big Query’deki sorgu maliyetlerini Qlik Sense ile azaltabilirsiniz.
Qlik Sense, InMemory teknolojisini kullanarak verileri bellekte yalnızca bir kez saklar. Bu, veriyi önemli ölçüde sıkıştırırken RAM’de daha fazla veri tutmanıza ve kullanıcılarınız için daha hızlı cevap sürelerine olanak sağlar.
Qlik’in In-Memory özelliğini kullanmak, verileri kaynağından tek bir kez isteyeceği için GCP maliyetlerinizi düşürür. Tüm sorgular, verilerin güncelleme sıklığından bağımsız olarak, kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için GCP tarafında bir maliyet oluşturmaz.
Qlik ve GCP, kaynakları en doğru kullanmak, performansı korumak ve firma genelinde iş gereksinimlerini karşılamak için farklı senaryolara uygun çeşitli entegrasyon yetenekleri sunar. Eşzamanlı kullanıcı sayısı, veri yenileme sıklıkları, performans, kullanıcı deneyimi ve toplam maliyet, hangi entegrasyon seçeneklerinden yararlanılacağına karar verilmesinde önemli rol oynayacaktır. Qlik, GCP’den veri yüklemek ve kullanmak için çeşitli yollar sağlar.
Qlik Sense’in Entegrasyon Yapılandırmaları Nelerdir?
1-In-Memory
Veriler çok değişkense veya çok miktarda değişikliğe sahipse önerilir.
Avantajları:
- Önceden tanımlanmış sorgular olmadan tüm verilerde herhangi bir yönde arama yapabilir ve keşfedebilirsiniz.
- Hem ilişkili hem de ilişkisiz verileri görebilirsiniz.
- Büyük veriler üzerinde yüksek performans sağlar.
- SQL becerisi gerektirmez.
- Uygulama oluştururken kullanıcılara yardımcı olmak için Artırılmış Zeka yetenekleri kullanılabilir.
- Farklı veri kaynaklarına bağlantı oluşturabilirsiniz.
- Ek hesaplama maliyetiyle karşılaşmazsınız.
2-Incremantal Load
Yeni ve değişen verileri kademeli olarak yükler.
Bu işlem, bir Qlik geliştiricisi tarafından ELT katmanında yapılır. Qlik’in yalnızca verilerdeki değişiklikleri güncellemesine izin verir. Bu yöntem, verilerin yakın zamanda yenilenmesine olanak tanır.
3-On-demand Apps (İsteğe Bağlı Uygulama Oluşturma (ODAG))
İsteğe bağlı uygulamalar, kullanıcıların ve BT departmanlarının büyük veri ortamlarından çeşitli şekillerde değer elde etmesine yardımcı olur.
Öncelikle özetlenmiş verileri içerecek şekilde In-Memory teknolojisini kullanan bir Qlik uygulaması oluşturulur. Şablon olarak bir Qlik “Detay” uygulaması vardır ve özet uygulamadan seçilen parametreler alınır. GCP bu filtreler üzerinden canlı çalışır. Kullanıcıya daha sonra bu seçimlere dayalı olarak uygun veriler sunulur. Bu yöntem, özet-detay analitiği için kullanılır.
Avantajları:
- Qlik Sense’in In-Memory teknolojisi ile özet verileri görüntüleyebilir, daha detay analizler için direkt canlı olarak GCP’den sorgulayabilirsiniz.
- Veri Hacmi sınırlaması bulunmaz.
4-Dynamic Views
Canlı Veri Görselleştirmeleri: Bu seçenek, Qlik uygulamasının bir parçası olarak canlı/yakın zamanlı verilere ihtiyaç duyulduğunda kullanılır. Belirli sorgu eşikleri altındaki -yani çok fazla sorgu maliyeti içermeyen- canlı veriler, uygulamayla kullanıcı etkileşimlerine bağlı güncellenmek üzere tetiklenebilir. Kullanıcılar önyüzde seçim yaparken kendilerine sorulacak ve eğer tercih ederlerse Qlik, GCP’den canlı olarak verileri seçimlerine uyacak şekilde yeniden yükleyecektir.
5-Qlik SaaS Direct Query
Qlik, GCP için Direct Query adlı yeni bir özellik ekledi. Kullanıcıların SQL kullanarak filtreleme yoluyla GCP veritabanına doğrudan sorgular gönderen uygulamalar oluşturmalarına olanak sağlar.
Direct Query, Qlik SaaS’taki tüm grafikleri kullanır ve bu grafikleri GCP’e karşı anlık SQL ile yürütür. En iyi yanı, kullanıcının Qlik Associative Engine’in tüm gücünü ve Qlik kullanıcılarının sevdiği yeşil, beyaz, gri deneyimiyle vurgulanan tüm ilişkileri almasıdır.
Modelleme, değiştirilmiş bir Veri Yöneticisi paneli aracılığıyla yapılır ve ilişkilerinin belirlenmesi gerekir. Bu yöntem GCP sorgu maliyetlerini artıracaktır. Bu nedenle kurgularken GCP içindeki veri kümelerine uygulanan veri boyutuna ve performans ayarına dikkat etmek gerekecektir.
Avantajları:
- GCP ölçeklenebilirliği ve esnekliğinden yararlanır.
- Veri Hacmi sınırlaması bulunmaz.
- Büyük hacimli veriler için daha iyi performans sağlar.
- Gerçek zamanlı veri güncellemesi sunar.
- Yeşil/Beyaz/Gri ilişkisel deneyimini destekler.
- Qlik formüllerini(set analizi) destekler.
Qlik’in bu teknolojilerini değerlendirerek hangi teknolojiyi kullanmak isteyebileceğinize karar verebilirsiniz.
Burada sorulacak sorular “Canlı Veri Erişimi İhtiyacı” ve “Kullanıcı Sayısı” olacaktır.
Yukarıda bahsedilen tüm teknojiler birlikte kullanılabilir. Önemli olan, Qlik’in firmanız için bu mimari esnekliği sağlamasıdır.
Peki doğru ürün ve teknoloji seçimi nasıl yapılmalıdır?
Doğru ihtiyaç için doğru çözümü seçmeye karar vermek her firma için öncelikli adımdır. Buna, çözümlerin her birinin ne kadar işlem ve dolayısıyla maliyet oluşturduğuna odaklanarak başlamak gerekir. Çünkü çoğu durumda “Canlı Veri İSTİYORUZ” ile “1 dakikalık veri yeterli olacak” arasındaki fark, uygulama maliyetine kadar sorgulanması gereken bir çok kriteri beraberinde getirecektir.
“Neden her çözüm işlem/maliyet miktarını artırıyor?” sorusunu sorabilirsiniz.
“Canlı Veri Erişimi İhtiyacı”
Verileri canlı olarak okuma ihtiyacının iki farklı neden, olabilir; 1-) ihtiyaca dayalıdır. Örneklendirmek gerekirse; bir sağlık hizmeti sağlayan firmalar gerçek yaşamı etkileyen kararlar alıyor olabilir ve burada canlı veri mutlak bir ihtiyaçtır. 2-) İkinci nedense tamamen farklıdır. Bunun nedeni, belleğe sığamayacak kadar çok veri olması ve dolayısıyla detay verilerin ihtiyaç duyulduğunda okunma ihtiyacıdır.
Bu noktada anlığa yakın veriye ihtiyaç duyuluyorsa ve memory’e alınması mantıklı boyutlar çerçevesindeyse; In-Memory ve Incremental Load seçeneği kullanılabilir. Bu da Qlik’in değişen veriyi, kaynağından yalnızca 1 kez isteyeceği anlamına gelir.
Ayrıca Memory’e alınmayan daha detay ve yüksek hacimli veriler için In-Memory uygulamasından yapılan seçimlerle canlı verileri kaynağından (GCP) filtreleyebilirsiniz. Burada ihtiyaca göre ODAG ya da Dynamic Views teknolojisi tercih edilebilir.
Buraya kadar saydığımız tüm teknolojileri hibrit olarak beraber kullanabilirsiniz. Fakat ihtiyaç, her zaman canlı veriye ulaşmak ve veriyi memory’e almadan kullanmaksa Direct Query özelliği kullanılabilir.
Sonuç ve Proje Örnekleri
Qlik ve GCP kullanan müşterilerimizden aldığım geri bildirimleri örneklendirmek isterim.
Kullanıcılar, Qlik kullanımı firma genelinde yaygınlaştıkça karmaşık ve çok sütunlu tablo raporların yerini son derece görsel dashboardların aldığını ilettiler.
Şirket genelin oluşturulan 300’den fazla Qlik uygulaması, yalnızca mağaza-bayi-şube performansının yanı sıra e-ticaret satışları, operasyonları, dağıtım merkezleri ve tedarik zinciri lojistiği hakkında da bilgi sağlayabiliyor.
Qlik’in tek noktadan merkezi erişim olanağı, hangi yönetim düzeyinde olursa olsun tüm kullanıcıların kendine ait verileri görebileceği anlamına geliyor.
Çoğunlukla, Qlik Sense kullanıcıları kimseden rapor talep etmeden kendi kendine yeterli hale geldi.
Qlik Sense kullanmadan önce, firma genelindeki dashboard’ların yaklaşık %90’ının raporlama ekibi tarafından oluşturulduğunu biliyordum. Fakat şimdi, bu sayının %10 ile %20 arasına düştüğünü öğrendim. Geliştirme sürecini tamamen tersine çevirdiklerini, işbirimlerinin verileri kullanarak kendi ihtiyaçlarına uygun çözümler ürettiklerini görmek bizi çok heyecanlandırdı.
Tüm bunlara ek olarak GCP’e geçen firmaların gördüğü birincil fark performanstır. Eskiden kullandıkları veri ambarlarının oldukça yavaş olduğunu söylediler. Geceleri çalışan yüklemeler sabah 9:00’da biterse şanslılardı. Genellikle daha uzun sürerdi.
Ancak GCP ve Qlik dönüşümleri sonrasında tüm bu süreç çok kısaldı. Güncel veriler, insanlar şirkete geldiklerinde hazır duruma geldi.
Farklı bir GCP ve Qlik kullanan müşterimizden aldığım bilgiyi aynen paylaşmak istiyorum.
“Qlik ve GCP ile işbirliğimizin başlangıcından bu yana inanılmaz sonuçlar gördük. Veritabanını buluta taşıyarak ve Qlik’in çözümleriyle çalışmasını sağlayarak, analizlerimizi 20 gün yerine 5 gün içinde açabilir ve yeni projelerimizi haftalar yerine günler içinde oluşturabilir duruma geldik. ETL geliştirmede de %75’lik bir maliyet düşüşü sağladık”, dedi. “Artık raporları daha verimli bir şekilde çalıştırmakla kalmıyor, aynı zamanda daha fazla rapor talebini karşılayabiliyoruz. Bu, bize daha fazla çeviklik kazandırdı ve tüm şirketi çok daha etkili hale getirdi. Bu çok uzun zamandır yapmaya çalıştığımız bir konuydu.” şeklinde iletti.